Tekst i melodia: Wincenty z Kielczy
poniżej znajdziesz również przekład
poetycki Leopolda Staffa
midi(4kb),
wma(230kb).
Gaude, mater Polonia.
Prole fecunda nobili,
Summi Regis magnalia
Laude frequenta vigili.
Cuius benigna gratia,
Stanislai Pontificis
Passionis insignia
Signis fulgent mirificis.
Hic certans pro iustitia,
Regis non cedit furiae;
Stat pro plebis iniuria
Christi miles in acie.
Tyranni truculentiam,
Qui dum constanter arguit,
Martyrii victoriam
Membratim caesus meruit.
Novum pandit miraculum
Splendor in sancto ceritus,
Redintegrat corpusculum
Sparsum caelestis medicus.
Sic Stanislaus pontifex
Transit ad caeli curiam,
Ut apud Deum opifex
Nobis imploret veniam.
Poscentes eius merita,
Salutis dona referunt:
Morte praeventi subita
Ad vitae potum redeunt.
Cuius ad tactum anuli
Morbi fugantur turgidi;
Ad locum sancti tumuli
Multi curantur languidi.
Surdis auditus redditur,
Claudis gressus officum,
Mutorum lingua solvitur
Et fugatur daemonium.
Ergo, felix Cracovia,
Sacro dotata corpore
Deum, qui fecit omnia,
Benedic omni tempore.
Sit Trinitati gloria,
Laus, honor, iubilatio:
De Martyris victoria
Sit nobis exsultatio.
Amen
Przekład poetycki Leopolda Staffa:
O ciesz się, Matko-Polsko, w sławne
Potomstwo płodna! Króla królów
I najwyższego Pana wielkość
Uwielbiaj chwałą przynależną.
Albowiem z Jego łaskawości
Biskupa Stanisława męki
Niezmierne, jakie on wycierpiał,
Jaśnieją cudownymi znaki.
Potykał się za sprawiedliwość,
Przed gniewem króla nie ustąpił:
I staje żołnierz Chrystusowy
Za krzywdę ludu sam do walki.
Ponieważ stale wypominał
On okrucieństwo tyranowi,
Koronę zdobył męczennika,
Padł posiekany na kawałki.
Niebiosa nowy cud zdziałały,
Bo mocą swą Niebieski Lekarz
Poćwiartowane jego ciało
Przedziwne znowu w jedno złączył.
Tak to Stanisław biskup przeszedł
W przybytki Króla niebieskiego,
Aby u Boga Stworzyciela
Nam wyjednać przebaczenie.
Gdy kto dla zasług jego prosi,
Wnet otrzymuje zbawcze dary:
Ci, co pomarli nagłą śmiercią,
Do życia znowu powracają.
Choroby wszelkie pod dotknięciem
Pierścienia jego uciekają,
Przy jego świętym grobie zdrowie
Niemocnych wielu odzyskuje.
Słuch głuchym bywa przywrócony
A chromy kroki stawia raźno,
Niemowom język się rozwiązał,
W popłochu szatan precz ucieka.
A przeto szczęsny ty, Krakowie,
Uposażony świętym ciałem,
Błogosław po wsze czasy Boga,
Który z niczego wszystko stworzył.
Niech Trójcy Przenajświętszej zabrzmi
Cześć, chwała, sława, uwielbienie,
A nam tryumfy męczennika
Niech wyjednają radość wieczną.
Amen
Wincenty z Kielczy (ur. przed 1200 ,
zmarł po 1261 (Kraków?)), autor tekstu i kompozycji melodii Historii
o świętym Stanisławie Dies adest celebris, w skład której wchodził
hymn Gaude, mater Polonia (1254-1255). Dominikanin, piastował funkcje
kapelana biskupa krakowskiego Iwona Odrowąża (1222) oraz kanonika krakowskiego
(1257).
według: Wojciech Jerzy Podgórski, Skąd nasz ród.
Polskie pieśni hymniczne, Wydawnictwo Interlibro, Warszawa 1991
Gaudeamus igitur
(1781)
Międzynarodowa pieśń studencka.
Tekst (rodzaj wesołej parodii hymnu pokutnego z 1267 roku)
napisał po łacinie w 1781 r. wędrowny poeta niemiecki C.W.Kinderleben.
Melodia z pieśni J.G.Günthera Brüder, laßt uns lustig sein
(Weselmy się, bracia) z roku 1717.
midi(5kb),
wma(88k).
Gaudeamus igitur,
Iuvenes dum sumus;
Post iucundam iuventutem,
Post molestam senectutem,
Nos habebit humus.
Vita nostra brevis est,
Brevi finietur;
Venit mors velociter,
Rapit nos atrociter,
Nemini parcetur.
Vivat Academia,
Vivant Professores;
Vivat membrum quodlibet,
Vivant membra quaelibet,
Semper sint in flore.
Vivant omnes virgines,
Graciles formosae;
Vivant et mulieres,
Tenerae amabiles,
Bonae laboriosae.
Vivat et Res Publica
Et Qui Illam regit;
Vivat nostra Civitas,
Maecenatum charitas,
Qui nos hic protegit.
Tłumaczenie pierwszej zwrotki:
Weselmy się więc,
Pókiśmy młodzi;
Po uciesznej młodości,
Po przykrej starości,
(I tak) przyjmie nas ziemia.
wg Władysław Kopaliński, Słownik mitów i tradycji kultury, PIW, 1991
